Het Fjordenpaard

Jawel, dat lees je goed, paard. Hoewel een fjord qua stokmaat niet boven de 1.56,9 uitkomt is het toch een paardenras. In deze blogpost lees je wat voor een geweldig leuk ras het fjordenpaard is!

Geschiedenis

Het Noorse Fjordenpaard wordt gezien als een van ’s werelds oudste en puurste ras. Er wordt geloofd dat het originele fjordenpaard is gemigreerd naar Noorwegen en zo’n 4.000 jaar geleden is gedomesticeerd. Archeologische opgravingen bij Viking begraafplaatsen duiden aan dat het fjordenpaard al 2.000 jaar selectief gefokt wordt. Het ras heeft nog steeds sterke overlevingsinstincten en is gezond, vruchtbaar en bruikbaar in zijn hele leven. Fjorden zijn zeer efficiënte grazers en passen zich goed aan de weersomstandigheden aan, of het nou warm, droog, koud of nat is.

De Noorse bevolking heeft zo’n hoog aanzien van de fjord dat het dier een van de nationale symbolen is geworden. Volgens de Europese Conventie over gedomesticeerde dieren heeft Noorwegen, als het moederland van de fjord, de verantwoordelijkheid om het ras te behouden en het rastype verder te ontwikkelen.

Kenmerken

De uiterlijke kenmerken van het fjordenpaard zijn vrij uniek. Allereerst zijn er de bijzondere vachtkleuren. Het fjordenpaard heeft 5 toegestane kleuren: Brunblakk, Rodblakk, Grå, Gulblakk en Ulsblakk. De meest gangbare kleur is Brunblakk, deze zal je het meeste tegenkomen. Rodblakk en Grå zie je al wat minder vaak en Gulblakk en Ulsblakk zijn zeldzame kleuren. Bij de fjorden komt ook nog een soort cremello kleur voor, dit heet Kvit. Deze kleur wordt niet toegestaan tot het stamboek. Op de foto zie je de 5 toegestane kleuren. Van links naar rechts: Rodblakk, Ulsblakk, Grå, Brunblakk en Gulblakk.

Brunblakk

Brunblakk, of bruinvaal, is de meest voorkomende kleur bij de fjord en komt voor in lichtere en donkere variaties. De kleur van het lichaam is vaal geelbruin maar kan variëren van roomkleurig tot bruin. De midtstol (donkere streep in het midden van de manen), de halefjaer (de donkere haren in het midden van de staart) zijn zwart of donkerbruin. De lichtere paarden hebben een witte kuif en witte haren aan de buitenkanten van de manen.

Rodblakk

Rodblakk, ook wel roodvaal of red dun genoemd, geeft een vale roodgele vachtkleur. Deze kleur komt voor in verschillende tinten van licht tot donker. De midtstol en halefjaer is rood of roodbruin van kleur, donkerder dan de lichaamskleur maar nooit zwart. Manen en staart zijn meestal vrij licht en bij de lichtere types vaak helemaal wit. De aalstreep en de kuif is vaak rood of roodbruin van kleur en eveneens als de midtstol en halefjaer nooit zwart.

Grå

Grå, ook wel grijsvaal, is een vachtkleur variërend van licht zilvergrijs tot diep donkergrijs. Midtstol, aalstreep en halefjaer zijn donkerder dan de lichaamskleur. De voorlok en de neus zijn donker in contrast met de lichaamskleur.

Ulsblakk

Ulsblakk is een onderdeel van de bruinvaal kleur. Deze wordt veroorzaakt door een factor in de genen welke de productie van pigment reduceert, de “verdunnende” factor. De kleur van het lichaam is bijna wit of roomwit. De midtstol, aalstreep en halefjaer zijn zwart of grijs. De manen en staart zijn een tint lichter dan de lichaamskleur.

Gulblakk

Deze kleur, ook wel geelvaal genoemd, is de minst voorkomende kleur binnen het fjordenstamboek. Het is een variatie van de rodblakke kleur. Deze kleur wordt veroorzaakt door dezelfde verdunnende factor als bij het Ulsblakke. De kleur van het lichaam is roomkleurig. De midtstol, halefjaer en aalstreep zijn een tint donkerder dan roomwit. Voorlok, manen en staart kunnen geheel wit zijn en bij deze dieren zal de aalstreep onduidelijk te zien zijn.

Een ander zeer typisch kenmerk voor de fjord is de aalstreep. Dit is een donkere streep die vanuit de staart over het midden van de rug doorgaat naar de maantop. Bij de verschillende kleuren verschilt ook de kleur van deze aalstreep. De manen van een fjord worden uit traditie op zo’n manier geknipt dat deze rechtop blijven staan. Er zijn twee manieren om de manen te knippen: De Noorse methode, waarbij de manen op 1 hoogte geknipt zijn en de Nederlandse methode: Hierbij word het donkere stuk uit de manen 1 of 2 cm hoger gelaten waardoor deze er boven uit komt. Behalve een kleine kol op het hoofd zijn witte aftekeningen niet toegestaan bij het stamboek.

Karakter

Het fjordenpaard is doorgaans werkwillig, koelbloedig, enthousiast en nieuwsgierig. Echter kunnen ze ook zeer koppig zijn. Toch zijn de meeste erg betrouwbaar en rustig wat zij een ideaal familiepaard maken. Fjorden kunnen zeer breed ingezet worden. Hoewel ze oorspronkelijk gebruikt werden voor trekwerk, zijn fjorden ook zeer geschikt voor dressuur, springen, western, endurance en voltige. Een zeer veelzijdig ras is het fjordenpaard.

Fokkerijdoelen

Het Nederlandse Fjordenpaarden Stamboek heeft een hele lijst aan fokkerijdoelen opgesteld. Hieronder staan enkele doelen beschreven:

Houdt het fjordenpaard raszuiver.
Bewaar de originele kleuren van het ras en de oeraftekeningen. Alle variaties van de geaccepteerde Fjordenpaardkleuren moeten behouden blijven. Voorkom het doorfokken van aftekeningen welke niet typisch zijn voor het ras.
Het gestelde foktype moet bewaard blijven.
Omdat het fjordenpaard nu veel gebruikt wordt als rijpaard moet de hals iets langer worden en soepeler zijn.
De schoft moeten goed geplaatst en lang zijn.
De rug is matig van lengte als deze dezelfde lengte heeft als de schouder. Rug en lendenen moeten goed bespierd zijn.
De schenkel en broek moet sterk en goed ontwikkeld zijn en tevens voldoende vlees dragen, ook als het dier van achteren wordt bekeken moet dit er zo uitzien.
Het spronggewricht moet goed ontwikkeld en goed gesteld zijn. De sprong moet groot zijn in verhouding met het paard, breed en diep met een goed gemarkeerde punt.
Het fjordenpaard moet een goed temperament bezitten om veilig bereden en aangespannen te worden.
Het fjordenpaard moet vrij vlak en ruim en niet kort of nauw bewegen. Overdreven verheven beweging is niet gewoon. De galop moet uitgebalanceerd zijn met voldoende ruimte in de sprong.