Voernijd: waar komt het vandaan & tips voor meer rust

Voernijd. Helaas voor velen een bekend begrip. Of het nu bij je eigen paard is, of een paard van een vriend(in) van je. Op de meeste stallen staat er vaak wel een paard met voernijd. Behalve dat het onhandig is en irritaties kan opleveren, kan het ook nog eens gevaarlijk zijn. Ook kan het serieuze gezondheidsproblemen brengen zoals koliek. Daarom is het belangrijk te weten waar het vandaan komt, maar ook wat tips om er weer vanaf te komen.

Voernijd komt van oorsprong uit een hongerig paard. Het gevoel dat het paard iets te kort komt en zijn eten moet bemachtigen. Dit kan komen doordat het paard bijvoorbeeld als jong dier in een groepsstalling heeft gestaan en hier altijd zijn plekje moest zien te bemachtigen. Het begint dan vaak al met een paard wat ongeduldig begint te schrapen en stampen wanneer hij doorheeft dat het etenstijd is. Wat schudden met het hoofd en onrustig rondjes lopen door de stal. Het paard kan niet wachten te beginnen met eten. Dit schrapen en stampen komt voort uit hoe paarden in de natuur. Als ze willen eten, schrapen ze bijvoorbeeld in de sneeuw om bij het gras onder de sneeuw te komen. Wanneer het etenstijd is, hebben ze dat altijd snel door. Ze ruiken de geur van het eten, ze horen en zien andere paarden eten, maar hebben zelf dan niks. Met name dat is dan een trigger voor een onrustig gevoel.

Het probleem bij voernijd ligt echter wel wat dieper dan dat. Uiteindelijk is het niet heel vreemd, dat wanneer alle anderen eten hebben, het laatste paard onrustig wordt omdat hij ook wilt eten. Het wordt pas voernijd, wanneer een paard echt dusdanig onnatuurlijk gedrag gaat vertonen waardoor hijzelf of anderen risico lopen daar slachtoffer van te worden. Dit kan mild beginnen, wanneer een paard in de tralies bijt, maar wordt een groter probleem wanneer het paard daar niet meer mee stopt. Tanden breken af en er kan zo onherstelbare schade komen. Ondertussen voelt het paard dan de druk om door te eten. Dit betekend vaak dat het eten ongezond snel wordt opgeschrokt. Het gedrag kan zich vervolgens nog verder escaleren tot een punt waarop je niet meer de stal in kan wanneer er gevoerd wordt. Alleen maar om zelf niet het slachtoffer te worden.

Het is belangrijk dat een paard zo veel mogelijk op zijn gemak is wanneer deze last heeft van voernijd. Een ultieme genezing kan en wil ik echter niet geven, zoek hier voor professionele hulp. Wel heb ik hier wat tips op een rijtje, door mijzelf, professionals en ervaringsdeskundigen gegeven.

Zorg dat je paard een rustige stal heeft. Geen open stal maar compleet afgesloten, bij voorkeur ook ergens achteraan de gang. Indien mogelijk tijdens het eten ook het bovenluik dichtdoen (welke later dan weer open kan).
Geef het paard welke voernijd heeft als eerste te eten. Dan is er minder ruimte voor angst om overgeslagen te worden.
Hang bijvoorbeeld een jollybal op waar ze zich op kunnen afreageren, zodat ze niet/minder snel naar de tralies gaan.
Zorg voor een goed gereguleerd voermanagement: op vaste tijden voeren met vaste porties. Liever 4x op een dag een beetje dan 1/2x alles.
Bied je paard(en) onbeperkt ruwvoer aan, op voldoende plekken zodat ook hier de rust blijft en ze nooit met een lege maag hoeven te staan. Ook is dit natuurlijk sowieso beter voor de darmflora.
Bijvoorkeur de voerbak lager bij de grond, omdat het paard dan een meer natuurlijke voerhouding zal aannemen.
Om de eetsnelheid te verlagen kun je kijken naar bijvoorbeeld lucerne of vezelrijke brokken voor door het voer. Dit dwingt het paard goed te eten en bevorderd de speekselaanmaak.